Samenvatting boek:
Deel 1: Het bijzondere karakter van steden
Het gebruik van trottoirs (Hoofdstuk 2 t/m 4)
- Veiligheid:
Basiskenmerk succesvolle stadswijk: je op straat tussen vreemden persoonlijk veilig en beschut voelen. Duidelijke grenzen tussen openbaar en privé terrein, voorzieningen die de hele dag open zijn, veel mensen op straat en zicht op de straat vanuit huizen dragen een steentje bij aan de veiligheid. Sleutelwoord: sociale controle.
- Contact:
Ideaal beeld van een stad: Sociale contacten maken op straat die een balans vormen tussen de behoefte aan privacy en de behoefte aan saamhorigheid. Deze contacten kunnen alleen ontstaan als er voldoende faciliteiten in de buurt zijn.
- Assimilatie van kinderen:
Speelplaatsen en parken staan vaker onder slecht toezicht dan trottoirs. Daarom gaan er daar vaker dingen mis (pesterijen, vechtpartijen). Een trottoir is dus een veiligere speelplaats voor kinderen. Het trottoir moet echter wel breed genoeg zijn om op te spelen en ruimte over te laten voor voetgangersverkeer.
Het gebruik van buurtparken (Hoofdstuk 5)
Het vergt een ruime functionele mengeling van gebruikers om een buurtpark overdag te bevolken en te verlevendigen (omliggende faciliteiten kunnen hierbij helpen).
Eisen goed park: complexiteit/variatie met centrering, meerdere functies vervullen.
Het gebruik van stadsbuurten (Hoofdstuk6)
Ideaal buurt: 7000 mensen
Essentieel: gebruiks- en keuzegemak
Geslaagde straatbuurten zijn geen aparte eenheden, maar vormen een ruimtelijke, sociale en economische continuïteit.
Belangrijk: het cultiveren van drukke en interessante straten; het stratenstelsel zoveel mogelijk tot een ononderbroken netwerk maken dat een district met een potentiële substedelijke omvang en macht geheel doorkruist; het gebruiken van parken, pleinen en openbare gebouwen als onderdeel van het stratenstelsel, teneinde de complexiteit en het meervoudige gebruik van het stelsel te intensiveren en met elkaar te verweven & het benadrukken van de functionele identiteit van gebieden die groot genoeg zijn om als district te functioneren.
Deel 2: De voorwaarden voor stedelijke diversiteit
De generatoren van diversiteit (Hoofdstuk 7 t/m 11)
De plaats waar nieuwe ideeën, nieuwe ondernemingen en diversiteit ontstaan, is de grote stad. De oorzaak hiervan is de hoeveelheid mensen die bij elkaar wonen met elk hun eigen interesses, smaak, vaardigheden en behoeften.
Er zijn vier voorwaarden voor diversiteit:
1. Het gebied moet meerdere primaire functies vervullen, zodat mensen met verschillende doelen gebruik kunnen maken van dezelfde faciliteiten.
2. De woonblokken moeten klein zijn, dit zorgt ervoor dat mensen elkaar vaker kruisen en dat deze 'kruispunten' aantrekkelijk worden voor bedrijven.
3. Er moet een mengeling zijn van gebouwen: verschil in ouderdom en staat en dus in kosten voor ondernemers en woningzoekenden.
4. Er moet een voldoende dichte concentratie van mensen zijn, dit zorgt voor vitaliteit.
Als aan al deze voorwaarden wordt voldaan zal er sprake zijn van handhaving van stedelijke veiligheid, publiek contact en gebruik.
Deel 3: Wat leidt tot verval, wat tot herstel?
De zelfvernietiging van diversiteit (Hoofdstuk 13)
Steden hebben allerlei soorten diversiteit nodig, die elkaar wederzijds ondersteunen in een complexe mengeling. Krachten die een negatieve invloed hebben op diversiteit zijn: de neiging van uiterst succesvolle diversiteit in steden zichzelf te niet te doen; de neiging van massieve losse elementen een verschralende invloed uit te oefenen; de neiging dat bevolkingsinstabiliteit de groei van diversiteit dwarsboomt; en de neiging van zowel overheids- als particulier geld, ontwikkeling en verandering hetzij te overvoeren, hetzij ten onder te brengen.De een of twee gebruiksfaciliteiten die zich op de locatie het meest profijtelijk hebben betoond, zullen steeds worden herhaald, waardoor ze minder profijtelijke gebruiksvormen verdringen en overvleugelen. De locatie zal nu geleidelijk aan worden verlaten door mensen die haar voor een ander doeleinde dan die van de ‘winnende’ gebruiksfaciliteit gebruikten.Zelfvernietiging van diversiteit wordt veroorzaakt door succes en de economische processen die tot dit succes hebben geleid.
De vloek van grensvacuüms (Hoofdstuk 14)
Een grens vormt de rand van een ‘gewoon’ stadsgebied. Een grens neigt ertoe een gebruiksvacuüm te vormen. Als er weinig gebruikers zijn, zijn er ook weinig verschillende doelen en bestemmingen in de buurt. Hierdoor wordt er een proces van afbraak en verval in gang gezet.
Grenzen kennen een schaars gebruik, omdat er eenrichtingsverkeer is; zij kruiselings gebruik blokkeren van beide kanten (zoals bij spoorwegen en waterbarrières); zij alleen op een bepaalde tijd gebruikt worden of in een bepaald seizoen (zoals bij sommige grote parken); zij uit massieve exclusieve elementen worden gevormd die een lage intensiteit van grondgebruik bezitten.Tegenkrachten: zoveel mogelijke stedelijke elementen die een levendig, gemengd territorium creëren en zo weinig mogelijk elementen die onnodig grenzen stellen.
Een grens vormt de rand van een ‘gewoon’ stadsgebied. Een grens neigt ertoe een gebruiksvacuüm te vormen. Als er weinig gebruikers zijn, zijn er ook weinig verschillende doelen en bestemmingen in de buurt. Hierdoor wordt er een proces van afbraak en verval in gang gezet.
Grenzen kennen een schaars gebruik, omdat er eenrichtingsverkeer is; zij kruiselings gebruik blokkeren van beide kanten (zoals bij spoorwegen en waterbarrières); zij alleen op een bepaalde tijd gebruikt worden of in een bepaald seizoen (zoals bij sommige grote parken); zij uit massieve exclusieve elementen worden gevormd die een lage intensiteit van grondgebruik bezitten.Tegenkrachten: zoveel mogelijke stedelijke elementen die een levendig, gemengd territorium creëren en zo weinig mogelijk elementen die onnodig grenzen stellen.
Rehabilitatie en neergang van achterbuurten
(Hoofdstuk 15)
Achterbuurten zijn slachtoffers van schijnbaar eindeloze problemen die elkaar versterken (vicieuze cirkels). De huidige wetten voor stedelijke herstructurering pogen deze vicieuze cirkel te doorbreken door achterbuurten te vervangen door woningbouwprojecten die bedoeld zijn om hogere belastingopbrengsten op te leveren of om meer bemiddelde bewoners terug te lokken die minder overheidsuitgaven vergen. Deze methode faalt.
Als er in een buurt steeds minder bewoners uit vrije keuze wonen, kan dit het ontstaan van een achterbuurt veroorzaken. Dit komt meestal doordat een buurt saai wordt, omdat energieke, ambitieuze, welvarende en jonge mensen wegtrekken uit de buurt.Echter, aan het begin van de vorming van een achterbuurt kan de populatie spectaculair stijgen. Woningen raken dan overbevolkt. De grondslag voor herstel is een achterbuurt die levendig genoeg is om een openbaar stedelijk leven en veiligheid op straat mogelijk te maken
Achterbuurten zijn slachtoffers van schijnbaar eindeloze problemen die elkaar versterken (vicieuze cirkels). De huidige wetten voor stedelijke herstructurering pogen deze vicieuze cirkel te doorbreken door achterbuurten te vervangen door woningbouwprojecten die bedoeld zijn om hogere belastingopbrengsten op te leveren of om meer bemiddelde bewoners terug te lokken die minder overheidsuitgaven vergen. Deze methode faalt.
Als er in een buurt steeds minder bewoners uit vrije keuze wonen, kan dit het ontstaan van een achterbuurt veroorzaken. Dit komt meestal doordat een buurt saai wordt, omdat energieke, ambitieuze, welvarende en jonge mensen wegtrekken uit de buurt.Echter, aan het begin van de vorming van een achterbuurt kan de populatie spectaculair stijgen. Woningen raken dan overbevolkt. De grondslag voor herstel is een achterbuurt die levendig genoeg is om een openbaar stedelijk leven en veiligheid op straat mogelijk te maken
Geld voor geleidelijke, en geld voor ingrijpende
veranderingen (Hoofdstuk 16)Als buurten eenmaal op een ‘’zwarte lijst’’ staan, is het
haast onmogelijk om leningen te krijgen voor renovatie op bouw van huizen. Uitzonderingen
hierop zijn locaties die geld krijgen
van conventionele geldschieters om een grote ingreep te doen, zodat inkomens en
gebruiksfaciliteiten worden geconcentreerd en buurten die geld krijgen voor
sociale woningbouwprojecten ( ook een grote ingreep die inspeelt op het
concentreren van faciliteiten)
De vormen waarin geld wordt gebruikt, bepalen voor een groot deel waar er verval optreedt in een stad.
De vormen waarin geld wordt gebruikt, bepalen voor een groot deel waar er verval optreedt in een stad.
Deel 4: Verschillende
tactieken
Op dit deel wordt minder diep ingegaan, omdat het minder te koppelen valt aan het maken van een buurtbiografie.
Op dit deel wordt minder diep ingegaan, omdat het minder te koppelen valt aan het maken van een buurtbiografie.
Het subsidiëren
van woningen (Hoofdstuk 17)
-
-
Erosie van steden of afstoting van auto’s (Hoofdstuk
18)
Goed vervoer en goede communicatie behoren niet alleen tot de dingen die het moeilijkst te realiseren zijn, het zijn ook basisbehoeften.
Men kan voetgangers scheiden van de autowegen, maar dan moet er wel ruimte zijn voor verschillende levensvormen en activiteiten op die plekken.Een verklaring voor erosie: men koopt voor heel veel geld grond op die reeds in gebruik is voor andere doeleinden.
Goed vervoer en goede communicatie behoren niet alleen tot de dingen die het moeilijkst te realiseren zijn, het zijn ook basisbehoeften.
Men kan voetgangers scheiden van de autowegen, maar dan moet er wel ruimte zijn voor verschillende levensvormen en activiteiten op die plekken.Een verklaring voor erosie: men koopt voor heel veel geld grond op die reeds in gebruik is voor andere doeleinden.
Visuele orde: grenzen en mogelijkheden (Hoofdstuk 19)
Men probeert steden tot gedisciplineerde kunstwerken te maken. Maar een buurt is er niet bij gebaat enorm geordend (en dus saai) te zijn. Stadsstraten hebben visuele onderbrekingen nodig. Toch is er wel een beetje ordening nodig, omdat mensen anders verdwalen en verward raken. Markeringspunten, zoals belangrijke gebouwen of kunstwerken, kunnen hierbij helpen.
Men probeert steden tot gedisciplineerde kunstwerken te maken. Maar een buurt is er niet bij gebaat enorm geordend (en dus saai) te zijn. Stadsstraten hebben visuele onderbrekingen nodig. Toch is er wel een beetje ordening nodig, omdat mensen anders verdwalen en verward raken. Markeringspunten, zoals belangrijke gebouwen of kunstwerken, kunnen hierbij helpen.
Het redden van projecten (Hoofdstuk 20)
Projecten en hun grenzen bieden vaak obstakels voor het verschaffen van de voorwaarden die nodig zijn voor het genereren van diversiteit. Daarom vergt het heel wat tactieken om een project te behouden. Het belangrijkste is dat projecten veilig zijn en dat de bewoners ervoor kiezen om er te wonen.
Projecten en hun grenzen bieden vaak obstakels voor het verschaffen van de voorwaarden die nodig zijn voor het genereren van diversiteit. Daarom vergt het heel wat tactieken om een project te behouden. Het belangrijkste is dat projecten veilig zijn en dat de bewoners ervoor kiezen om er te wonen.
Bestuur en planning van districten (Hoofdstuk 21)
-
-
Nu een samenvatting van het boek 'Dood en leven van grote Amerikaanse steden' gegeven is, wil ik de theorie van Jane Jacobs waar mogelijk koppelen aan de Azalealaan.
In de Azalealaan zijn heel wat faciliteiten. Dit zorgt ervoor dat er contacten ontstaan tussen buurtbewoners en dat er de hele dag door mensen op straat zijn. Door de bedrijvigheid op straat en doordat veel ramen van huizen gericht zijn op de straat en de speeltuintjes, zou het redelijk veilig op straat moeten zijn. Echter, geven buurtbewoners aan dat zij zich niet enorm veilig voelen in de buurt. Veiligheid krijgt namelijk het cijfer 2 op 5.
Het ideale aantal bewoners van een buurt is 7000 volgens Jane Jacobs. In Beisterveld wonen echter ongeveer 2600 inwoners. De faciliteiten die te vinden zijn in Beisterveld hebben verschillende functies. Hierdoor is er sprake van meervoudig gebruik in de stadsbuurt. Dit bevordert het functioneren van de wijk.
Enkele buurtbewoners stellen dat de buurt de laatste jaren achteruit is gegaan. Volgens Jacobs kunnen vernietiging van de diversiteit, grensvacuüms en stedelijke herstructurering hier oorzaken van zijn. In Helmond Oost is zo'n grensvacuüm duidelijke te herkennen. De Wethouder van Wellaan vormt deze grens.
Bronnen:
Jane Jacobs, 2009. Dood en leven van grote Amerikaanse steden. Amsterdam: Uitgeverij SUN.
